Aankomst in Groblersdal

Hallo allemaal,
Eenmaal op Schiphol kon ik direct mijn bagage inchecken bij de Iberia-balie en kon ik vlot langs de douane ondanks behoorlijke drukte afgelopen woensdagavond. Toch moest ik weer van alles uit doen na een stevige bodycheck door een vrouwelijke beambte, nadat er vele piepende geluiden waren tijdens de doorgang bij het detectorpoortje. Bleken uiteindelijk de gespen van mijn bergschoenen te zijn! Geheel opnieuw aangekleed en mijn handbagage weer keurig in mijn rugzak, kon ik richting gate B12 gaan. Na de laatste telefoontjes, vroeg ik me nog eens goed af waarom ik op Schiphol was. Tot en met de dag van vertrek kon ik me niet goed concentreren op wat ik dit keer in mijn 8 weken vrije tijd ging doen. Pas op een bankje met uitzicht op de vele vliegtuigen, die Schiphol aandoen kon ik mij mentaal gaan voorbereiden op mijn bestemming van reis: vrijwilligerswerk in Elandsdoorn.

In het vliegtuig naar Madrid, zat ik naast een ontzettend leuk Nederlands stel, dat al over heel de wereld had gezworven en mij nieuwe reis ideeën aan de hand deden. Samen op het vliegveld in Madrid nog wat gedronken, voordat ik mijn tweede etappevlucht naar Johannesburg (Jo’burg) zou nemen. Eenmaal mijn plaatsje gevonden in het vliegtuig, heb ik mij lekker onder een dun maar superzacht vliegtuigdekentje genesteld en heb ik de gehele vlucht van 10 uur geslapen. Goed uitgerust kwam ik aan op het vliegveld van Jo’burg waar de hitte mij als een muur tegemoet kwam. In plaats van de temperatuur van 25°C waar ik mij op had voorbereid, was het maar liefst 38°C!

Mijn koffer kwam als verrassend als eerste op de bagageband aan en kon ik snel door de douane. Toen de schuifdeuren naar de aankomsthal open gingen werd mijn blik onmiddellijk getroffen door een in knalrood T-shirt gehulde zwarte jongeman met een brede glimlach waar prachtige witte tanden me tegemoet fonkelden. Hij hield krachtig en trots het bordje met Petra Hoeve omhoog, en toen onze blikken elkaar kruisten werd zijn glimlach nog breder en vroeg ter bevestiging: ‘Are you Petra from Holland?’ zonder zijn ogen van mij af te wenden. ‘I’m Tammy, I’ll take your suitcase. My car is far from this place. Follow me, please.’ Totaal verrast door deze blije reactie, liep ik volgzaam achter hem aan naar de landrover, die voor Nederlandse begrippen helemaal niet ver geparkeerd stond. Maar inachtneming dat in Zuid Afrika alle 100 meters al met de auto worden afgelegd, begreep ik wel wat Tammy bedoelde. Dat Hugo Tempelman tot in het kleinste detail alles wil verzorgen en de rampzalige problematiek van Zuid Afrika onder de aandacht wil brengen, blijkt wel uit het feit dat het knalrode T-shirt van Tammy een soort bedrijfskleding is, die tegelijkertijd waarschuwingen voor HIV/Aids betreft. Namelijk de volgende tekst: “you die if you deny” met daarbij de vermelding dat je voor een zeer lage prijs je kunt laten testen bij de NDLOVU-kliniek in Elandsdoorn.

In de autorit van Jo’burg naar Elandsdoorn van ruim 2 uur, heeft Tammy me van alles verteld over zijn werk bij het NDLOVU, zijn familie en zijn vriendinnetje, maar ook over het gebied waar ik de aankomende weken ga verblijven. Naar mate we richting het noordoosten reden werd het steeds warmer en werd het landschap steeds heuvelachtiger en voor mij persoonlijk steeds mooier. Waanzinnige vergezichten en uitgestrekte vlaktes met toch heel veel groen. Het gebied is behoorlijk vruchtbaar en de mensen hebben de ruimte voor bewoning.
Eenmaal aangekomen is het township van Elandsdoorn niet te vergelijken met townships dichtbij grote steden, waar alle hutten dicht tegen elkaar aan staan. Hier is ruimte, maar niet minder armoede. Toch denk ik dat er al veel veranderd is sinds de komst van de Tempelmannen, want vele huizen zijn van steen en hebben een waterput in de buurt van het huis. Ik werd hartelijk ontvangen door Koen van der Lubbe, de projectleider van het NAAP bij het gloednieuwe gebouw van de NAAP-leden. Achter grote groene hekken staan meerdere landrovers. Jonge mannen en vrouwen staan onder een afdak voor een klein beetje koelte elkaar te begroeten na een kerstvakantie, waarin velen toch terug zijn geweest naar familie. Het is een terugkomdag voor iedereen werkzaam bij het NDLOVU. Na heel veel handen te hebben geschud en het aanhoren van heel veel moeilijke Afrikaanse namen, die volgende week mijn cursisten zijn, mag ik bij Lee Ann, de assistent van Koen, in haar kantoortje bijkomen van de hitte en wachten tot Koen mij aan het einde van zijn werkdag naar huis brengt in Groblersdal. Gezien de geringe werkdrukte neemt Koen wat eerder vrij en mag ik alvast met Lee Ann meerijden naar Groblerdal, waar zij enkele boodschappen moet doen voor de NAAP. Koen zal mij dan oppikken bij het enige restaurant in Groblersdal voor een welkomstdrankje, waarna hij mij naar huis zal brengen. Maar het boodschappen doen gaat hier toch anders, voor elke meter wordt door Lee Ann de auto gepakt. Ik was helemaal gaar na drie kwartier ‘winkelen’, onvoorstelbare hitte en anderhalve dag reizen vanaf Nederland gerekend.
Terwijl ik zat te genieten van een koel drankje bij Pommedories, voelde ik de ongelooflijke vermoeidheid in mijn lichaam treden en hoopte ik dat Koen mij snel zou ophalen. Gelukkig was dat het geval en op weg naar het opgegeven adres, begreep ik dat ik bij hem “in huis” ga wonen de aankomende tijd. Koen woont in een afgezonderd deel van de garage bij in een prachtig huis aan de rand van Groblersdal. Ik woon in het grote huis samen met drie ‘zwarte’ Afrikaners, mijn huisgenoten werken allemaal voor het NDLOVU in de omgeving van Elandsdoorn. Sheila heeft de verantwoordelijkheid bij ons in huis, omdat zij hier het langste woont. Zij woont officieel in Jo’burg. Ze heeft een dochter van 16 jaar, die daar woont onderbegeleiding van haar tante. Sheila gaat regelmatig terug naar Jo’burg in het weekend. Zij werkt als administratief medewerkster bij het laboratorium van Elandsdoorn. Cozzi is geboren in Swaziland en gaat ieder weekend terug naar haar familie. Zij werkt als laborante. Delane is geboren in Jo’burg en gaat in het weekend ook naar huis, maar werkt door de weeks als administratief medewerker bij het accountantskantoor dat de boekhouding doet voor Elandsdoorn. Op deze manier heb ik door de week wel huisgenoten, maar zal ik in het weekend veel alleen zijn. Hopelijk zal ik een aantal mensen vinden, die in het weekend met mij op stap willen om de omgeving beter te leren kennen, omdat alleen reizen hier toch ten strengste wordt afgeraden. Met name hier in het noordoosten, waar het verschil tussen blank en zwart duidelijk merkbaar is.
Helaas door het verhuren van verschillende kamers is het huis niet meer precies zoals het is geweest toen het gebouwd werd. Het lijkt op het huis van Dicky in Pretoria qua vorm en grootte met een waanzinnige grote tuin met een klein zwembadje om enigszins af te koelen tijdens de hete zomermaanden. Helaas is er door afwezigheid door kerstvakantie van de tuinman en de schoonmaakster niet veel gedaan aan het huis en de tuin, dat zwemmen er niet in zit die eerste avond. Het is helemaal groen. Eigenlijk was ik ook veel te moe, na een sandwich en een verfrissende douche ben ik al om 21:00 uur gaan slapen in een slaapkamer, die ik nu nog voor mij alleen heb. In februari komen hoogstwaarschijnlijk een aantal Utrechtse studenten, die hun onderzoek gaan afronden voor hun afstudeerscriptie.

Op verzoek van Koen stond ik de volgende morgen al om 06:30 uur klaar om mee te rijden naar Elandsdoorn. Ik ben ongelooflijk afhankelijk van de werktijden en afspraken van Koen, gezien ik niet alleen van mijn huis en naar het township kan gaan. Vandaag zou Koen een groep Nederlanders rondleiden langs de verschillende projecten van het NDLOVU, die in de toekomst willen gaan meefinancieren. Op deze manier kon ik op een gemakkelijke wijze geïnformeerd worden over de verschillende projecten zonder dat het extra tijd van Koen zou kosten. Maar Koen wilde voor aanvang van zijn werk sporten. Met andere woorden ik stond op de eerste dag in Zuid Afrika al om 7:00 uur op het voetbalveld met mijn hardloopkleren aan te joggen. Dat mijn goede voornemens zo snel zouden worden omgezet in daden had ik zelf ook niet bedacht. Na een halfuurtje joggen volgens mijn eigen loopschema, was het al zo heet dat ik noodgedwongen moest stoppen om geen zonnesteek op te lopen. De sportinstructeur had mij ook nauwlettend in de gaten gehouden en bood naderhand aan om de volgende keer samen met hem door het township te gaan joggen ipv op een zonovergoten veldje van roodbeton. Ik denk dat ik dat aanbod maar inwillig de volgende keer ipv te gaan fitnessen binnen.

Dat ik van 8 tot 11 uur heb moeten rondlummelen bij het NAAP centrum voordat de Nederlandse gasten zouden arriveren, zal hoogstwaarschijnlijk niet de bij deze ene keer blijven. Alles gaat hier heel langzaam en ik begrijp tot op heden niet waar alle NAAP-leden druk mee zijn. Als ik vraag ergens mee van dienst te zijn, wimpelen ze mijn aanbod glimlachend af. Er zat dus niets anders op dan te wachten en wat te lezen, ik ben heel blij dat ik zoveel boeken heb meegenomen.
De rest van de dag met de groep op stap geweest. Heel veel informatie gehoord en veel rondgereden in de landrover om de verschillende projecten in verschillende delen van Elandsdoorn te bekijken, zoals de diverse waterpompen in de omgeving, de nutricial units (opvoedingscentra) en de kliniek. Het is een ongelooflijke prachtige omgeving, dat je bijna vergeet dat veel mensen geen enkele voorziening hebben als elektriciteit en water. Echter was ik niet goed voorbereid en had ik helaas geen camera bij mij, zodat ik pas een volgende keer na het bezoeken van deze gebieden een aantal foto’s kan meesturen. In overleg met Koen ga ik volgende week met de verschillende NAAP-leden mee op stap om te zien waar zij zich dagelijks mee bezighouden, zodat ik in de lessen meer leerstofoverstijgende opdrachten kan geven om de verschillende niveaus samen aan het werk te krijgen tijdens de trainingen.

Na een lange warme dag hobbelend in een landrover, kon ik mij thuis even opfrissen voordat ik met de groep Nederlanders uit eten zou gaan. Maar het ging niet alleen om een echte Afrikaanse braai, maar ik werd meegenomen naar een lodge in een nature reserve dichtbij Groblersdal, waar ik na een lekker koel wit wijntje werd verrast door een avond gamedrive. In een open safari-jeep gingen wij door het prachtige landschap op zoek naar dieren. Ai ai ai, waanzinnig om zo voor zonsondergang vele zebra’s met veulens, een aantal giraffen, een paar wildebeesten met kalfjes, wilde zwijnen met schattige kleine biggetjes en heel veel antilopen en waterbokken te zien. Zo vlak voor de mooiste roodoranje gloeiende zonsondergang aan de rand van een meertje, was er een kleine picknickstop met koele witte wijn en typische Afrikaanse snacks als biltong en andere zoute droge worsten. Ongelooflijk genieten, zo mooi! Na deze geweldige ervaring reden we in het donker terug naar de lodge waar een gigantische braai stond te branden met overheerlijk vlees voor het diner. Wat een avond. Als klap op de vuurpijl nodigde de familie mij uit om zaterdagmiddag mee te gaan naar Loskopdam waarbij óók een nature reserve is, om nog meer wilde dieren te gaan spotten. Dit natuurpark is ook onderdeel van het NDLOVU waar basisschoolkinderen mee naar toe worden genomen om Afrikaanse kinderen ook te laten genieten van al het moois in hun eigen land.

Dit aanbod kon ik niet laten lopen en ben ik na een rustige zaterdagochtend van kamer schoonmaken en koffer uitpakken en het schoonmaken van het zwembad, mee op pad gegaan met de familie uit Apeldoorn. Opnieuw genoten van de prachtige rondrit door het park en opnieuw vele dieren gezien. Het meest overweldigende was wel een nijlpaard die heel dichtbij de oever van een meertje zijn grote bek opendeed, al zijn tanden liet zien terwijl hij een ongelooflijk brulgeluid liet horen. Niet te lang stil blijven staan bij een dergelijk gevaarlijk beest in het wild. Maar wel indrukwekkend. Ook deze dag werd afgesloten met een picknick vergezeld van een typische Afrikaanse zonsondergang en daarna een overheerlijke braai in het park. In het donker terug naar Groblersdal, waar we samen nog een borreltje hebben genomen en een spelletje pool gespeeld in het gastenverblijf van de Nederlandse familie en hun vrienden.

Vandaag, zondag, lekker rustig aan gedaan. Flink uitgeslapen ondanks de warmte, die toch heel uitputtend is in combinatie met alle inspanningen en verrassingen. Na een duik in het “schone” zwembad, samen met Koen in auto naar de Sparsupermarkt geweest om een voorraadkastje in te richten, zodat ik wat in huis heb als ik ’s avonds na het werk thuis kom. Dat boodschappen doen ging niet helemaal soepel. Natuurlijk is zo’n grote supermarkt waar je werkelijk waar echt van alles kan krijgen de eerste keer compleet onoverzichtelijk. Na heel veel heen en weer lopen tussen alle rekken door, bedacht ik mij vlak voor de kassa nog een aantal producten om mee te nemen nu ik met de auto ben. Ik zet mijn mandje even neer om sneller en gemakkelijk even datgene te halen wat ik nog nodig heb. Terug bij de kassa is mijn mandje weg! Hadden de beveiligingmannen het mandje alweer leeggehaald, omdat ze dachten dat iemand de spullen niet meer wilde en had achtergelaten. Kon ik weer opnieuw beginnen, ging natuurlijk wel sneller, maar Koen zat ook te wachten.
Verder niet zoveel bijzonders gedaan naast verkoeling zoeken in het zwembad of onder de luifel met een boek in een lekkere tuinstoel. Ondertussen lekker video gekeken met Koen en Sheila, omdat het midden op de dag te heet is om buiten te zijn. Met de airco aan is het nog enigszins uit te houden in huis. Intussen ben ik al behoorlijk verbrand (ik ben niet eens in de zon geweest) en vraag ik me af hoe ik vannacht ga slapen in een slaapkamer waar het nu nog 31.8 °C is!

Morgenochtend vertrek ik rond 7:30 uur naar Elandsdoorn waar ik de meeste NAAP-leden zal gaan ontmoeten, zodat ik mij kan voorbereiden op wat ik ga doen de aankomende weken. Het zal hoogstwaarschijnlijk een mix van vakken zijn om elk team binnen het NAAP op zijn eigen niveau tegemoet te komen. Het is een onmogelijke opdracht om ieder individueel een bepaald basisniveau mee te geven na 7 weken. Verder moet ik veel geduld hebben en heel veel leren wachten, niets gaat hier op tijd. Helaas heb ik geen beschikking over Internet en zal ik mij moeten begeven naar een internetcafé in Groblersdal, waar ik op advies van Koen niet zelfstandig naar toe mag. Ik ben dus ontzettend afhankelijk van andere personen, iets wat ik natuurlijk niet gewend ben. Best lastig! Zo mijn eerste update is weer veel langer geworden dan ik wilde, maar ach, ik heb de tijd …

Oh ja, voordat jullie op zoek gaan naar de betekenis van NDLOVU. Het logo (zie de website Elandsdoorn) van de projecten van Hugo Tempelman bestaat uit het plaatje van een olifant en de letters NDLOVU, wat ‘olifant’ in het Zulu betekent. Het dispuut uit de studententijd van Hugo Tempelman heet Olifant en de leden van dit dispuut waren de eersten die de zuid Afrikaanse onderneming van Hugo en Liesje ondersteunden, vandaar de naam. Geen afkorting dus.

Groetjes Petra