Onrust

Net terug van mijn eerste training van Start to Run van om het hardlopen op te pakken na anderhalf jaar niets doen op sportgebied. Niet alleen in mijn hoofd en lichaam is het onrustig ook mijn privé- en werkomgeving vanwege de politieke situatie en de natuur. Sinds vorige week is zijn de 26 verschillende partijen met 601 partijleden ineens hard aan het werk om de nieuwe grondwet toch klaar te krijgen voor de deadline van 27 mei 2012, hoezo nu de laatste puntjes op die 'i' zetten, terwijl ze toch al aan het onderhandelen zijn sinds 2008? Tja, dat begrijp ik, en de Nepalezen en andere wereldbewoners ook niet, waarom het nog steeds niet gelukt is om een fatsoenlijke grondwet te schrijven, zodat het land echt kan bouwen aan een stabiele economie gesteund door een evenwicht politieke situatie. Helaas met 601 personen onderhandelen, lijkt mij ook niet echt eenvoudig en dat is in het land te merken. Onverwacht zijn er verschillende stakingen, die soms alleen van kracht zijn op gemotoriseerd verkeer, maar soms ook op het hele economische systeem zoals het blokkeren van wegen en het sluiten van winkels. Sinds vorige week zondag heb ik geen school meer kunnen bezoeken, want in Pokhara zijn naast de landelijke aangekondigde stakingen ook de buseigenaren op de barricade voor financiële steun van de overheid om het wagenpark te vervangen, want de bussen zijn oud, aftands en gevaarlijk. Ja hoor, dat zit ik iedere dag in op weg naar mijn werk – dat heb ik wel gezien en ondervonden dat de bussen eigenlijk onverantwoord zijn om op de weg te zijn, en dan schrijf ik nog niet over hoe de conditie van de wegen in het Kaski district zijn, maar wat te doen? Dat denken met mijn collega's ook iedere dag, een oude bus met kans op een ongeluk of niet naar je werk gaan? Dat is een eenvoudige keus; met een blik op oneindig, probeer je je heel ontspannen tussen de vele andere passagiers te proppen voor een klein zitplaatsje en te genieten van het uitzicht op de rijst- en maïsvelden die voorbij razen (de jonge buschauffeur denkt al helemaal nergens aan, behalve van A naar B rijden in een recordtijd) en als de bus soms stopt voor mechanisch onderhoud (zonder reserve onderdelen of een fatsoenlijke gereedschapsset) hoop je net als alle andere passagiers dat het snel gerepareerd is, zodat je niet te laat op je werk arriveert. Deze politieke onrust is dus niet bevorderlijk voor mijn continuïteit van mijn veranderingsproces dat ik in gang wil zetten op de drie scholen – ik ben welgeteld 3x op elke school geweest, waarvan de meeste dagen vooral werden ingevuld met observeren van de leerkrachten om het instapniveau te bepalen voor het veranderingsproces.

De aankondiging en afkondiging van de stakingen zijn voor een buitenlander niet te begrijpen en te volgen, je kunt 's ochtends vertrekken naar bet busstation en onderweg te horen krijgen dat de bussen vandaag niet rijden of bij aankomst bij de bushalte (nou ja een plekje aan de weg va de busroute) wel een bus zien, maar niemand is van plan deze bus te gaan besturen, of alle passagiers zitten in de bus klaar voor vertrek en na 100 meter zet de buschauffeur de bus aan de kant om toch mee te doen aan de staking. Het kan ook andersom. 's ochtends word je op de hoogte gebracht dat de staking is opgeheven, met volle moed vertrek je naar de bushalte, maar bij aankomst blijkt dat de buschauffeurs bij een andere partij zijn aangesloten en toch niet rijden, of de staking is van 9-12 (stiekem houden de bussen al halt om 7 uur) het spitsuur van Nepal, waardoor niemand naar zijn werk kan. Het is onrustig in mijn hoofd, ik wil zo graag naar school, ik wil zo graag werken, ik wil zo graag de kinderen en leerkrachten nieuwe inzichten verlenen, maar ik kan er niet komen, want mijn scholen zijn minimaal een busrit van 45 minuten, dus wandelen is geen optie, want na de busrit moet ik vaak ook nog een half uur lopen. Omdat niets zeker is in de morgen en met de hoop dat het vandaag toch anders zal zijn, bereid ik me voor, sta ik in de startblokken voor een modelles of teamvergadering, en dan moet ik na soms uren wachten (ja je gaat extra vroeg en blijft bij de bushalte hangen samen met je collega's, misschien gaat de bus toch want het is nog geen 9 uur) accepteren dat ik niet naar school kan. De dagen worden ingevuld met het lezen van documenten die nog steeds gelezen moesten, doornemen van boeken ter inspiratie voor in de klas of op managementniveau, en heel veel bellen over hoe de situatie er nu voor staat.

Het is ook onrustig in mijn hoofd, want mijn nieuwe VSO collega’s zijn aardig, maar heel anders dan Dorieke. In dit soort situaties zouden we samen voor een koffie bij CrossRoadsCafe afspreken en samen brainstormen over wat je dan zou kunnen doen in Pokhara als je niet naar school kan; activiteiten bedenken voor andere doelgroepen of ideetjes voor de toekomst bedenken binnen het VSO programma of gewoon lekker kletsen, een fietstochtje, een zwempartijtje (het is zo warm hier) of en hapje eten. Mijn collega's zijn liever alleen, en op de koop toe zijn twee collega's buiten Pokhara verhuist, dus niet zo eenvoudig voor een kort bezoekje wat voornamelijk werkgerelateerd is maar niet ontspannen prive. Het is anders, en ik moet hier heel erg aan wennen. Mijn Nepalese vrienden zijn aardig voor een kopje thee en een kletspraatje, maar na anderhalf uur wil ik weg. Ze hebben een ander leven; zorgen voor de kinderen, echtgenoot, de akkers, de groentetuin en de kleine veestapel. Er is wel tijd voor een theepauze met inspirerende ideeën voor school van een buitenlandse, maar daarna vergeten ze het 'werk' en gaan ECHT aan het werk, thuis met alle taken die ik hierboven heb geschreven. Hoe kan ik verandering in de houding van deze vrienden/collega's veranderen als 'leerkracht zijn' niet de prioriteit is? Hoe kan ik verwachten dat deze leerkrachten de lessen beter voorbereiden, als ze al een halve werkdag erop hebben zitten voordat ze naar school komen? Hoe kan ik ze diep tot in hun ziel raken met mijn enthousiaste eenvoudige interactieve lessuggesties tijdens de 'vrije dagen' gedurende de stakingen? Wat doe ik na het ochtendbezoek van thee en daal bhaat als zij hard aan het werk gaan op het land (daar is nu volop tijd voor tijdens de stakingen en pre-monsoon)? Ik wil lezen en ontspannen, maar wie gaat er nu mee voor een zwem- en of fietspartijtje nu Dorieke niet meer in Pokhara woont? Mijn Nepalese vrienden hebben een ander levenspatroon dat valt niet te combineren met een VSO vrijwilliger, die de tijdens stakingsdagen zeeën van tijd heeft om 'leuke' lessenideeën te bedenken of een workshop voor te bereiden, of graag eropuit trekt voor fiets-, zwem- of wandelmoment. Het is niet eenvoudig, hoop dat alles na 27 mei weer snel normaal wordt; oude verroeste onveilige bussen die je naar school kunnen vervoeren om vervolgens je nieuwe collega's enthousiast te maken in de werkuren tussen 10-4 uur over nieuwe leerstrategieën en de schoolleider aan te sporen om samen de lokalen, de personeelsruimte en bibliotheek op te ruimen en schoon te maken. Arme collega's die met mij werken; zij moeten naast zware fysieke arbeid voor- en naschooltijd, nog eens hard werken op school met een buitenlandse met teveel tijd en energie. Binnenkort maar weer eens een chocoladetaart bakken!

Ook de natuur lijkt enigszins in de war. De regenperiode (monsoon) is min of meer begonnen. 's Ochtends vroeg schijnt de zon volop met felle zonnestralen die de omgeving doet schitteren en een zonnebril is onvermijdelijk. Na de middag ontstaat er sluierbewolking waar de zon zich achter kan verschuilen en wordt het broeierig warm. Rond een uur of drie betrekt de lucht in korte tijd met flinke donderwolken en lijkt de hemel zich te verschuilen achten een pikzwart gordijn. Waarna het water met bakken uit de lucht komt vallen, vergezeld met flinke bliksemflitsen en donderslagen. Je wilt dan niet nadenken over de omstandigheden in de bergen achter mijn huis in dit soort heftige regen- en hagelbuien – kleine en grote natuurrampen liggen op de loer. Tegen zessen kalmeert het weer zich en lijkt alles fris voor het nachtgordijn neervalt waardoor je de zwermen kleine irritantjes niet ziet; honderdduizend kleine muggen proberen door alle kieren van je huis naar binnen te dringen om je vervolgnes flink aan te vallen tijdens het koken bij kaarslicht of voordat je 'uitgeput' in bed duikt onder de lakens.
Het leven van Petra gaat niet altijd over rozen, maar dat van de Nepalezen zeker niet. De dam die vorige week brak, waardoor een flinke modderstroom een dorp overviel en 40 mensen meesleurde, een van de duizend voorvallen. In de dorpen waar onze scholen staan, heeft de krachtige modderstroom de rivierbedding deels verwoest, waardoor bruggen en landbouwgrond werden vernietigd. Op deze manier zijn 2 kinderen en 5 volwassenen (van drie scholen van ons team) verongelukt. Het noodlot komt dan wel akelig dichtbij. De meeste schade was verder bij mij vandaan. Ongeveer 30 kilometer (anderhalf uur met dezelfde krakkemikkige bus) verderop in de bergen is het toeristische dorp Tatopani volledig verwoest en bedekt onder een dikke modderlaag. Ik heb geen foto's of ander beeldmateriaal gezien, maar verhalen gehoord van mijn collega's. De dorpen waar mijn team werkt, is ramp te zien langs de Seti rivier. Diepe inhammen, weggeslagen grond, opgedroogde modderrand langs de wand waardoor je ziet hoe hoog het water stond tijdens de uitbarsting – bijna 3m), flinke boomstammen drijven langs de kant en kapotte hangbruggen. Natuur kan soms zo wreed, roekeloos en heel onvoorspelbaar zijn. Mijn Nepalese collega's vertonen geen emoties en vertellen niet echt hoe zij dit soort rampen ondergaan. Het lijkt wel of iedereen gewoon doorgaat met wat belangrijk is. Op school geen gesprekken met de kinderen over het voorval, de vermissing van leerlingen en/of familie, geen herdenkings- of stilteplek voor diegenen die daar behoefte aan hebben; het leven gaat door, de dagelijkse zorg voor eten en drinken voor je familie bij elkaar krijgen voor de avondmaaltijd is voor velen (net zo) belangrijk en er is geen tijd om stil te staan bij wat er is gebeurd. Het voelt onwennig voor mij; Het is toch verschrikkelijk wat er is gebeurd? Er zijn kinderen verongelukt? Klasgenootjes? Vaders en moeders? Ooms en tantes? Ik moet accepteren dat emoties in Nepal niet (openlijk) worden gedeeld, en men leeft in het heden en voor de toekomst. Het verleden is geweest en laat je achter je liggen. Misschien ook wel mooi.

Vandaag probeer ik het 'allemaal' los te laten, heb het 'Start to Run' trainingsprogramma opgezocht in mijn laptoparchief, en heb in totaal 20 minuten gejogd en afgewisseld met wandelen om mijn hoofd rustig te krijgen. Daarna tien minuten een afkoelingsessie gedaan met mijn nieuwe kleurrijke tape versierde PVC-buis-hoelahoep. Het is redelijk gelukt; het is was niet eenvoudig (jaja 20 minuten kunnen inspannend zijn als je nooit sport en licht heuvelachtig landschap) maar ik voelde me na afloop heerlijk ontspannen. Met een pot Nederlandse Kanis & Gunnink koffie (:) dank je wel Adri & Anneke) en een broodje AH aardbeienjam (:) dank je wel Dorieke) heb ik in een luie hangstoel op mijn balkon naar de diverse soorten en veelkeurige vogeltjes op de elektriciteitsdraden zitten kijken en gemijmerd over 'mijn toekomst'.